Waarom zou je Motiverende Gespreksvoering leren? Ik probeer je in deze blog op die vraag antwoord te geven aan de hand van drie op het eerste gezicht paradoxale aspecten! Daar gaan we…
1. Je bent beter voorbereid op niet voorbereid zijn
Een gesprek voeren is per definitie een ‘fluïde’ activiteit die je nooit helemaal kunt voorbereiden. Met Motiverende Gespreksvoering hoeft dat ook niet. MGV helpt je te improviseren waar nodig, zonder de rode draad uit het oog te verliezen. MGV biedt je daarvoor verschillende handvatten.
Allereerst helpt het aannemen van een basishouding van nieuwsgierig achterover leunen je met het creëren van een zekere basisrust. Vanuit die rust houd je makkelijker overzicht en kun je goed inspelen op wat er in het moment nodig is. Het toepassen van zo’n basishouding vergt natuurlijk wel de nodige oefening.
Ten tweede train je met MGV vier processen die je als het ware steeds in je achterhoofd houdt. Deze vier processen zijn: eerst engageren, dan focussen, dan ontlokken en uiteindelijk plannen. Deze processen vinden vaak plaats over meerdere gesprekken, al biedt deze structuur ook binnen de context van één gesprek houvast. En die houvast is flexibel. Bij de één is het nodig om langer te engageren of te focussen, bij een ander kom je sneller toe aan het ontlokken. Soms ben je al bij het ontlokken en kom je erachter dat je even opnieuw moet focussen. Zolang je maar voor jezelf in de gaten kan houden met welk proces je bezig bent en wat er nodig is.
Ten derde train je met MGV een hele reeks aan gesprekstechnieken die je veel meer gereedschap geven om je gesprekken in goede banen te leiden. Vergelijk het met de monteur die je inhuurt om iets te komen repareren in je huis. Die vraagt jou ook niet voor ieder klusje om een uitgebreide vragenlijst in te vullen waarin je precies aangeeft hoe groot de schroeven, hoe dik de leidingen of hoe lang de spijkers in je huis zijn. Een klusser bereidt zich voor door verschillende schroevendraaiers paraat te hebben, in een kist vol andere handige tools. Op dezelfde manier werken gesprekstechnieken voor jou. Je weet welke vragen welk effect opleveren en ook wanneer het slim is om even samen te vatten of juist een prikkelende reflectie te geven. En ook hier geldt weer: hoe meer je ermee oefent, hoe makkelijker en natuurlijker het voelt om ermee te werken!
2. Je geeft minder snel advies en daardoor heeft je advies sneller effect
Ga je te snel in de adviesmodus, dan is de kans aanwezig dat jouw goedbedoelde en waarschijnlijk zeer deskundige hulp aan dovemansoren is gericht. De ander hoort tips die niet bij hem of haar passen of die hij of zij al lang kent. Jij ervaart weerstand, dus ga je nog harder werken, die ander trekt zich terug, en ga zo maar door. Uh…koffie?
Check daarom eerst wat iemand al weet en wat iemand zelf al heeft geprobeerd om zijn of haar gedrag te veranderen. Dat geeft jou een veel beter beeld welke informatie je nog kan aanvullen en ook wat voor soort advies helpend is. Bovendien voelt die ander zich veel meer gelijkwaardig behandeld doordat je hem of haar bevraagt op eigen ervaringen en kennis. Vraag dan toestemming om jouw idee te delen, deel jouw advies beknopt en vraag weer hoe dit klinkt voor de ander. Zo kun je én jouw deskundigheid aanbieden én maximaal in contact blijven!
3. Je traint je gevoel voor taal en je geeft makkelijker taal aan gevoel.
(Ok, misschien geen letterlijke paradox, maar ik vond dit toch een mooie manier om dit derde aspect te beschrijven…)
Tot slot is het trainen van je gespreksvoering vooral ook het trainen van je luistervaardigheid. Met gevoel voor taal bedoel ik hier dat MGV je helpt om bepaalde taal te herkennen bij je gesprekspartner. Als het gaat om gedragsverandering, zijn mensen meestal ambivalent. Dat wil zeggen, dat ze zowel redenen hebben om niet te veranderen (behoudtaal) als redenen om dat wel te doen (verandertaal).
Met MGV leer je luisteren naar deze verschillende soorten taal, ook als ze een beetje verstopt zitten. Misschien zegt jouw gesprekspartner wel iets als: “Ja ik weet wel dat ik nu echt moet stoppen met …, maar ja ik heb dat al zo vaak geprobeerd en het lukt toch niet.”
Wat hoor jij? Iemand in de weerstand, die alleen ‘ja, maar…’ zegt? Of zit daar verandertaal in verstopt?
Als je de ambivalentie herkent kun je hem zo teruggeven dat die goed aansluit bij het gevoel van de ander en tegelijkertijd de verandertaal ontlokt. Dus niet: “Vertel eens, waarom lukt het niet?”. Bijvoorbeeld wel: “Je eerdere pogingen zijn niet gelukt, en je vind het wel belangrijk om er nu iets aan te gaan doen…”
Had ik al gezegd dat je door te oefenen hier beter in kan worden? 😉
Blijven leren
Motiverende Gespreksvoering geeft je een stevige basis voor het voeren van effectieve gesprekken. Ik voerde zelf deze week in totaal 10 gesprekken met mensen van verschillende leeftijden en achtergronden. In ieder gesprek moest ik meebewegen met onverwachte wendingen, moest ik mijn adviesreflex onderdrukken en zocht ik naar woorden die taal konden geven aan het gevoel van de ander.
Hoewel ik geloof dat ik steeds een beetje beter word in MGV, blijft het wel een bewust proces. En als ik mijn eigen leraren mag geloven, is het ook na 10 of meer jaren ervaren nog steeds geen automatisme. En dat vind ik mooi, dat MGV een levend (en levendig!) iets is dat je moet onderhouden. En die levendigheid in je gesprekken, die gun ik jou ook.
En jij? Op welke van de drie aspecten zou jij nog wel een stap vooruit kunnen zetten? Wat zou dat je kunnen opleveren?